Het medicijn Ozempic, oorspronkelijk bedoeld voor diabetespatiënten, staat onder druk door de toenemende populariteit als effectief afslankmiddel. Met duizenden mensen die hopen het zelf te bemachtigen, ontstaat er een tekort, vooral voor diabetespatiënten. De vraag rijst: wie heeft het meeste recht op dit schaarse medicijn?
Sinds fabrikant Novo Nordisk in september waarschuwde, zijn diabetespatiënten die Ozempic gebruiken om hun bloedsuikerspiegel stabiel te houden, gedwongen over te stappen op andere medicijnen. Het succes van Ozempic als diabetesmedicijn en als effectief afslankmiddel heeft de vraag wereldwijd vergroot, ondersteund door beroemdheden zoals Elon Musk en Oprah Winfrey.
In Nederland is het gebruik van Ozempic gestaag gestegen, van 12.000 gebruikers in 2019 tot 71.000 afgelopen jaar. Opvallend is dat een groeiend aantal mensen Ozempic zelf betaalt, zonder vergoeding van de verzekeraar. Hoewel het oorspronkelijk bedoeld is voor diabetespatiënten, lijken steeds meer mensen het te gebruiken als afslankmiddel.
De strijd om Ozempic speelt zich af in apotheken, waar zowel diabetespatiënten als mensen met overgewicht vechten om toegang tot het schaarse medicijn. Ondertussen delen artsen recepten uit aan beide groepen, en apotheken verstrekken het.
Het voorschrijven van Ozempic voor afslankdoeleinden is mogelijk door zogenaamd offlabel voorschrijven, waarbij het niet wordt vergoed door de verzekeraar. Vooral privéklinieken maken gebruik van deze vrijheid, met artsen die behandeltrajecten aanbieden waarvoor patiënten fors betalen.
Hoewel er begrip is voor het belang van een goede behandeling van obesitas, heerst onenigheid over het gebruik van medicatie voor gewichtsverlies. Alternatieve medicijnen zoals Mysimba en Saxenda worden door zorgverzekeraars vergoed, maar zijn mogelijk minder effectief dan Ozempic.
De schaarste aan Ozempic heeft gevolgen voor diabetespatiënten die moeten overstappen op andere medicijnen. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen meldde pas in november officieel tekorten, nadat fabrikant Novo Nordisk een campagne startte om het terughoudend voor te schrijven.
De oproep van Novo Nordisk om terughoudend te zijn had weinig effect, en de uitgifte van Ozempic steeg juist verder. De schaarste heeft geleid tot de introductie van alternatieven zoals Wegovy, maar deze zijn duurder en de schaarste aan semaglutide, de werkzame stof in Ozempic, blijft een uitdaging.
De discussie over wie recht heeft op Ozempic laait op, waarbij zowel diabetespatiënten als mensen met overgewicht hun aanspraak op het medicijn verdedigen. Ondertussen kijken klinieken uit naar nieuwe medicijnen met een vergelijkbare werking, zoals het aanstaande middel tirzepatide van concurrent Eli Lilly.
Lees hier verder: NRC