Het belang van drie vaste maaltijden per dag wordt vaak in twijfel getrokken. In een tijd waarin mensen de vrijheid hebben om op verschillende momenten en zoveel te eten als ze willen, rijst de vraag: hoe cruciaal is het om een regelmatig eetpatroon te handhaven? Ontbijt, lunch en diner vormen de basis van traditionele eetgewoonten, maar steeds meer mensen wijken hiervan af en kiezen voor tussendoortjes gedurende de dag.
Dit kan echter negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid, zoals verhoogde bloeddruk, stofwisselingsproblemen en een verstoorde bloedsuikerspiegel.
Voedingsdeskundigen benadrukken dat het biologische ritme van het lichaam een cruciale rol speelt bij het vaststellen van een gezond eetpatroon. Gerda Pot, voedingswetenschapper werkzaam bij de Alliantie Voeding in de Zorg, onderzoekt al geruime tijd de impact van eetmomenten op de gezondheid. Uit haar onderzoek blijkt dat een onregelmatig eetpatroon, met name onder mensen met onregelmatige werktijden zoals verpleegkundigen in de nachtdienst, avondbezorgers en dergelijke, kan leiden tot een groter risico op overgewicht, diabetes, hoge bloeddruk en zelfs kanker. Nachtwerkers hebben ook vaak last van buikklachten, zelfs als ze gezond eten.
Het hangt allemaal samen met het bioritme van het lichaam, legt Pot uit. “Naast daglicht is voeding de belangrijkste aanstuurder van ons bioritme. Ons lichaam is van nature ingesteld op twee tot drie maaltijden per dag met daartussen flinke perioden waarin we niets eten.”
Het Voedingscentrum adviseert om regelmatig te eten om het lichaam optimaal te laten functioneren. Hanno Pijl, hoogleraar diabetologie aan het LUMC, benadrukt het belang van rust voor het spijsverteringssysteem en hormonale processen door niet continu te eten. Hij legt uit dat het oude gezegde ‘ontbijten als een keizer, lunchen als een koning en dineren als een bedelaar’ eigenlijk het beste is.
Sommige deskundigen suggereren zelfs dat twee maaltijden per dag beter zijn dan drie, en steunen het principe van ‘intermittent fasting’. “Als je een maaltijd wilt overslaan, kun je beter het avondeten overslaan dan het ontbijt, maar dat is minder sociaal geaccepteerd en dus lastiger,” zegt Pijl.
Hoewel individuele verschillen bestaan, benadrukken Pot en Pijl dat het belangrijk is om maaltijden te consumeren die voldoende verzadigen en de nodige voedingsstoffen leveren. Diëtist Marie-José Torenvliet adviseert maaltijden te combineren met rauwkost, fruit, yoghurt en/of een gekookt ei om de verzadiging te bevorderen. Ze benadrukt ook het belang van hydratatie bij elke maaltijd.
Uiteindelijk benadrukt voedingswetenschapper Jaap Seidell dat de kwaliteit van voedsel belangrijker is dan de frequentie van de maaltijden. “Je kunt namelijk prima drie keer per dag heel ongezond eten,” zegt hij. Het probleem bij ‘grazen’ is dat het de kans vergroot op overmatige inname van ongezonde voeding, zoals snacks, snoep en fastfood. Dit kan leiden tot overmatige inname van zout, vet en suiker, wat schadelijk kan zijn voor het lichaam op de lange termijn.
Het is belangrijk om bewuste keuzes te maken en te streven naar een gebalanceerd eetpatroon dat zowel de fysieke als mentale gezondheid bevordert.
